TUZ TÜKETİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR

Bilimsel adı sodyum klorür olan sofra tuzunun günlük hayatımızda kullanımı yaygındır. Paketli olarak tükettiğimiz birçok yiyecekte tuz oranı genel olarak yüksektir.

Sodyum tuzun bir bileşenidir. Paketli gıdaların etiketlerini okurken sodyum yazan kısımlara dikkat etmeliyiz.

Karbonat, kabartma tozu, salamura yiyecekler, soya sosu, et suyu, kürlenmiş ve tütsülenmiş yiyecekler, maden suları, tuzlu kraker tarzı atıştırmalıklar sodyum içerir.

Hipertansiyon hastaları, böbrek hastalarının tümü tuz kısıtlaması yapması gereken hastalardır. Fazla tuz alımı vücudu olumsuz etkiler. Bu da ödem ve yüksek kan basıncına neden olur. Esasında hipertansiyonun temel sebebi bilinmemektedir. Ancak tuz tüketimi  kan basıncını genel olarak olumsuz etkiler. Bu yüzden özellikle bu hastalığa sahip kişilerin tuz tüketimine ekstra dikkat etmesi gerekir.

Peki tuz hep kötü müdür? Elbette hayır. Tuzun içeriğindeki sodyumun metabolik fonksiyonlar üzerinde çok önemli hayati etkileri vardır.

·       Sodyum minerali vücutta elektrolittir. Elektrolitler hücre içindeki ve dışındaki sıvıların dengesini sağlar.

·       Asit-baz dengesinin sağlanmasında etkilidir.

·       Sinir kas çalışmasında uyarının kasa iletilmesini sağlar.

·       Ayrıca tuz dozunda kullanıldığında yemekleri lezzetlendirir.

·       Eskiden bugüne yiyeceklerin bozulmadan saklanmasında tuz kullanılmıştır. Et ve balığı tuzlayarak kurutma yöntemi ile bozulmaları engellenmiştir.

·       Tuzun evlerde kullanımı ile kurubaklagil ve tahılların içlerine bir miktar konarak güve ve bakteri oluşumunu engeller.

·       Peynir salamura suda saklanır.

·       Ayrıca sebze konservelerinde, mayalı ekmeklerde, işlenmiş etlerde de (sucuk, pastırma vs.) tuz/sodyum kullanılmaktadır.

Ayrıca yaz aylarında terlemeyle vücuttan su ve sodyum atımı olur. Bunu dengelemek için sıvı alımı arttırılmalıdır.

Türkiye’de yapılan araştırmalara göre tuzun kişi başı 18 gr/gün tüketimi olduğu görülmüştür. Tuzun günlük 5-6 gram tüketimi sağlıklıdır. Fazla tüketimin önüne geçmek içim farklı çalışmalar yapılmaktadır. Birkaç öneri ile tuz tüketimini sınırlandırabiliriz:

·       Yemeklerin tadına bakmadan tuz atma durumuna son vermeliyiz.

·       Hazır ve işlenmiş yiyeceklerin tüketimine son vermeliyiz.

·       İşlenmiş et grubu (sucuk, sosis, pastırma, salam vs.) , salamura yiyecekler, salata sosları, ketçap, turşu, soya sosu, tuzlu atıştırmalıklar(kraker, çekirdek, cips…) gibi tuz miktarı yüksek gıdaları az tüketmeliyiz.(Hipertansiyon/ böbrek vs hastalıklarda tüketimi kesilmelidir.)

·       Sofrada tuzluk bulundurmamalıyız. Bu işimiz kolaylaştırır.

·       Tuzu çok zeytinleri suda bir miktar bekletip tuz miktarını azaltabiliriz.

·       Paketli gıdaların etiketleri okunmalıdır. Hatta etiket okumak genel bir alışkanlık olmalıdır. Bu şekilde kalori kontrolü de yapabiliriz.

·       İyotlu tuz tercih edilmelidir.

·       Maden suları kontrollü tüketilmelidir. (Günde en fazla 2 adet)

  Sağlıklı beslenin, sağlıklı kalın.